توقّف مهم است نه توقیف

                            

1. هفتان دیروز و در تمام شرکتهایی که من از خدماتشان بهره می‌بردم فیلتر شد. زود فهمیدم قضیّه جدّی است چون مدّتهاست که ایمایان در بعضی از آنها برای خود من فیلتر است و در برخی نه.

2. توقیف خیلی مهم نیست چون سایت‌های پرطرفدارتر از هفتان توقیف شدند ولی به راه خود ادامه دادند. کاربر ایرانی انواع مسیرهای دور زدن فیلترینگ را بلد است. مدیر سایت بهتر است به جای این در و آن در زدن، به فکر ارائه‌ی آدرس جدید سایت با https باشد که کاربران ناواردتر هم بتوانند از آن استفاده کنند.

3. خواستم به این بهانه نگاهی به لینک‌های دو سه روز گذشته بیندازم و ببینم که آیا آنها اشتباه کرده‌اند یا لینک و خبر خاصّی باعث این کار شده که دیدم هفتان تنها نیست، نشانی جدید زمانه و بعضی سایت‌های داخلی و بسیاری سایت‌های مهم خارجی مانند فیس‌بوک و فرندفید هم فیلتر شده‌اند، پس کار دیروز و پریروز نیست و سلیقه‌ی حاکم بر هفتان فیلتر شده نه آن لینک و این لینک تا بررسی شود.

4. توقیف مهم نیست- گرچه امیدوارم رایزنی‌های مدیر نتیجه دهد و سایت از فیلتر درآید- ولی توقّف مهم است. هفتان از سه سال پیش تا کنون تغییر جدّی نکرده و این اصلاً خوب نیست. می‌توان به آه و ناله بسنده کرد و- به شکلی کاملاً ناواقعی- از بی‌همتابودن هفتان گفت و با نوستالژی‌نویسان حرفه‌ای هم‌آوا شد یا کاستی‌های هفتان را یادآوری کرد و نه تنها گامی رو به عقب برنداشت که فیلترینگ را بهانه‌ای برای خودشناسی و خودویرایی کرد؛ من راه دوّم را برمی‌گزینم. شاید این پیشنهادها راهی به دهی ببرد:
الف. لینکهای انتخاب‌شده پس از یارگیری جدید بیشتر شده‌اند ولی متنوّع‌تر نشده‌اند. بسیاری از مطالب خواندنی از نظر دور می‌ماند و بعضی لینکهای نامفید- یا حتّی زرد- به آن راه پیدا می‌کنند. بعضی از لینکها عنوان و شرح مناسبی ندارند مثل این لینک که عنوانش به جای اینکه عنوان مطلب باشد، سلیقه‌ی لینک‌گذار است. این لینک‌ هم بیش از اینکه ادبی باشد، سیاسی است گرچه نام براهنی در آن به چشم می‌خورد. اعتبار یک لینک به محتوای آن است نه نام سایت یا نویسندگانی که گذشته‌ی خود را فراموش کرده‌اند و امروز هنری جز تمسخر این و آن ندارند. این لینک هم ظاهراً درباره‌ی یکی از نوشته‌های ایمایان است ولی به اشتباه سر از جای دیگری درمی‌آورد و بیش از نصف روز است که در هفتان بدون ویرایش مانده است. اینگونه اشتباه‌ها برای بار اوّل نیست که در هفتان رخ می‌دهد. هفتان نیازمند اعضا، نظارت و هدایت قوی‌تری است.
ب. هفتان انحصاراً درباره‌ی فرهنگ و ادب و هنر است ولی حالا که فیلتر شده، بدون افراط و تفریط می‌تواند محدوده‌ی لینک‌های خود را به زمینه‌های دیگر نیز بگستراند. چگونگی و مقدار و شیوه‌ی ارائه‌ی آن با مشورت هفتان‌دوستان، گزینه‌ای است که می‌توان به آن به طور جدّی اندیشید. چنین کاری باید همراه با سر و شکل و طرّاحی مناسبتر سایت باشد. 
ج. نبودن امکان نظردهی در این سایت، ‌ضعف بسیار بزرگی است که حتماً باید رفع شود تا کاربران غیرعضو هم بتوانند نظر دهند یا احتمالاً لینک یا مطلبی در همان راستا را به دیگران معرّفی کنند. با حفظ امکان ویرایش برای لینک‌گذار می‌توان از گذاشتن نظرات نامناسب جلوگیری کرد. هفتان می‌تواند جایی برای« گفت‌وگو» هم باشد.
د. کاربران غیرعضو هم باید بتوانند از راهی آسان‌تر از نامه نوشتن، لینک معرّفی کنند. گذاشتن جایی شبیه به نظردهی در سایت که فرد بتواند، لینک و مشخّصات خود را معرّفی کند لازم است. خواه محتوای آن لینک انتخاب او باشد خواه نوشته‌ی او، مطالب متنوّع‌تری به ناظران سایت معرّفی خواهد شد تا در صورت تأیید وارد صفحه‌ی اصلی شود. به جز انگیزه‌ی یاری و اطلاع‌رسانی، در صورت درج نام معرّفی‌کننده‌ی لینک و پیوندخوردنش به صفحه‌ی وبلاگش می‌تواند انگیزه‌ی خوبی برای کاربرانی باشد که هم مطلب جدیدی را معرّفی کنند و هم باواسطه، خود را و وبلاگ خود را. این انگیزه برای نظردهندگان هم می‌تواند لحاظ شود.
هـ.هفتان حتّی از امکانات موجود خود نیز استفاده نمی‌کند. یک نظرسنجی در برنامه‌ی نود به پروژه‌ای ملّی تبدیل می‌شود و نظرسنجی‌های اینترنتی بسیار موفّق- برای مثال انتخاب بهترین وبلاگ- نیز داشته‌ایم ولی نظرسنجی هفتان در خواب ناز به سر می‌برد. گذاشتن نظرسنجی‌های هفتگی درباره‌ی موضوع‌های روز، به همراه امکان نظردهی کاربران عضو و غیرعضو می‌تواند رونقی به سایت بدهد. 
و. خلاصه‌ی آنچه بالا نوشتم را شاید بتواند «نبود فردیّت» در هفتان دید. اسامی خاکستری و شبح‌مانندی لینک معرّفی می‌کنند و ناشناسانی هم می‌بینند و می‌روند دنبال کارشان. سلیقه‌ها، موافقان و مخالفان جایی در هفتان ندارند. نظردادن، نظرسنجی، لینک‌فرستادن، امکان فرستادن لینک ِجواب به یک لینک خاص و دیگر پیشنهادهایی که در صورت استقبال از آن در آینده ارائه خواهد شد هفتان را سایتی تأثیرگذار و جهت‌ده می‌کند با کاربرانی که فردیّت مشخّص دارند. همین فردیّت، راز جذّابیّت دیگر سایت‌های جمع‌آوری لینک ایرانی مانند بالاترین و دنباله است.

مرحوم حسین درخشان معتقد بود که سایت به تاریخ‌پیوسته‌ی صبحانه، نمونه‌ی سوسیال دموکراسی است و بالاترین نمونه‌ی لیبرال دموکراسی؛ خیلی بیراه نمی‌گفت. بالاترین و دنباله- گذشته از اهمال مدیرانشان- مغلوب اقلیْتی اکثریّت‌نما شدند؛ اوّلی کارش از اصلاح گذشته و دوّمی هم از ابتدا مرده به دنیا آمده بود. تا زمانی که سایتی ایرانی داشته باشیم با الگوی سایت « دیگ»- یا دیگر سایت‌های جمع‌آوری لینک، حتّی مانند فرندفید- که اعضایی دست‌چین‌شده و نخبه داشته باشد که دو اصل رعایت اخلاق و منطق را با دانش حوزه‌ی تخصٌصی خود همراه کرده باشند- یا در کنار آن-، هفتان می‌تواند مؤثّر باشد ولی با شرط و شروطی. چهار تا لینک ِبا تأخیر، به روزنامه‌ها و دوتا به بی‌بی‌سی و زمانه و چند وبلاگ، سایت و خبرگزاری معدود، برای کاربر امروز خیلی جذّاب نیست. پیشنهادهای بالا می‌تواند تکانی به هفتان راکدمانده بدهد و گرنه همانطور که گفتم توقیف مهم نیست، توقّف مهم است.