کابینه‌ی یازدهم

                                                                                                     جمعه ۳۱ خرداد ۱۳۹۲ 
  

   
رايزنی‌ها درباره‌ی کابینه آغاز شده است. چند نکته در این باره جا دارد:

 

یک. مواضع ولایتی درباره‌ی مسئله‌ی هسته‌ای خوب بود. همین حرفها را اگر یک اصلاح‌طلب می‌گفت بلوا به پا می‌شد. با توجّه به نزدیکی وی به رهبر، بهترین گزینه برای دبیری شورای عالی امنیّت ملّی است.

دو. وزارت امور خارجه شاید مهمترین وزارت این کابینه باشد. از میان نامزدها فقط کمال خرّازی، محمّدحسین عادلی و محمّدجواد ظریف توانایی لازم را دارند. اوباما در دو دوره‌ی ریاست جمهوری خود از کلینتون و کری در این پست استفاده کرد یعنی نامزدهای ریاست جمهوری. احتمالاً به نظر وی شخصیّت حقیقی افراد در این پست کارآمدتر از سوابق دیپلماتیک آنان است چون تعیین سیاستها به عهده‌ی دستگاه دیپلماسی است و وزیر فقط ارائه دهنده‌ی آن است. روحانی می‌تواند با همین دیدگاه عارف را به عنوان وزیر امور خارجه معرّفی کند.

سه. از میان دو نامزد وزارت اطّلاعات فقط یونسی به دلیل سابقه توانایی این کار پیچیده را دارد و مجید انصاری نیز می‌تواند -با فاصله- گزینه‌ی بعدی باشد. مصطفی محقّق داماد برای کار ابداً مناسب نیست.

چهار. وزارت کشور وزارتی سنگین است که محسن رضایی به نظرم گزینه‌ی مناسبی برای آن است.

پنج. وزارت راه و شهرسازی: از دید من باقر قالیباف گزینه‌ی بسیار خوبی است و پس از او عبدالعلی‌زاده.

شش. وزارت علوم و وزارت آموزش و پرورش نیز با توجّه به افتضاح دولت قبلی نیاز به بازسازی اساسی دارند. مصطفی معین و محمّدعلی نجفی برای این کار لایق هستند.

هفت. وزارت نفت: در این پست بیژن نامدار زنگنه با هیچ‌کس در خور قیاس نیست. او یکی از پنج مدیر عالی جمهوری اسلامی است.

هشت. وزارت اقتصاد. عادلی دیپلماتی برجسته و اقتصاددانی کارآمد است. اگر وزیر خارجه نشود، در وزارت اقتصاد همتایی ندارد.

نه. وزارت ارشاد نیاز به وزیری سیاستمدار دارد که با آرامش آن کار را که می‌خواهد بکند نه کسی که اهل حرف و شعار و سخنرانی باشد. آدمهای آرام و سربه‌زیر برای این کار مناسبترند. به رغم انتخاب در شورای شهر، مسجدجامعی هنوز بهترین گزینه است.

ده. معاون اوّل رئیس جمهور: این پست در حدّ نخست وزیر است و بالقوّه می‌تواند رئیس جمهور بعد باشد. محمّدرضا خاتمی به نظرم بهترین انتخاب است. اگر مانع شدند باید به کسی فکر کرد که شخصیّت حقیقی برجسته‌ای داشته باشد. گزینه‌های کنونی چنگی به دل نمی‌زنند.

یازده. رئیس سازمان انرژی اتمی. آقازاده امتحان‌ پس داده است. صالحی را برای هیچ مدیریّتی در سطح عالی نپسندیدم؛ او بخشی از ناکامی ایران در سیاست خارجه و مسائل اتمی است.

دوازده. وزیر ورزش: نامزدهای فعلی به درد نمی‌خورند. به ترتیب اولویّت علی مرادی رئیس سابق فدراسیون وزنه‌برداری و سیّدمحمّد پولادگر (فدراسیون تکواندو) بهترین هستند.

سیزده. وزارت دادگستری: همه از وضع فعلی قوّه قضا باخبریم، این وزارت ظاهراً باید رابط بین دولت و قوّه‌ی قضا باشد. گرچه ابقای امثال بختیاری می‌تواند نشان دهد که حسن کلیدساز با داس نیامده ولی نیاز به کسی هست که با اتّکا به جایگاه علمی و سیاسی خود بتواند با صادق لاریجانی برای بهبود وضع اسف‌بار زندانها، زندانیان سیاسی و رفع حصر و دیگر موارد وارد گفتگو شود. برادران لاریجانی از آمدن روحانی خوشحالند و می‌توانند به رهبر نظام برای برخی اصلاحات فشار بیاورند.

 

در میان نامزدها به جز معصومه ابتکار زنی دیده نمی‌شود.اگر در برخی پستها نامزدهای زن در نظر گرفته شود جا دارد. پستهایی که نیاز به تأیید مجلس ندارند دست روحانی را بازتر می‌گذارند؛ کسانی که در این سالها به هر دلیل به حاشیه رانده شده‌اند می‌توانند در این پستها به سطح عالی سیاست باز گردند؛ مثلاً کرباسچی برای بازسازی سازمان برنامه و بودجه حرف ندارد. نیاز به تغییر در برخی پستهای انتصابی مانند فرهنگستان هنر و انجمن حکمت و فلسفه لازم، بلکه بسیار اضطراری است. احمدی‌نژاد از اینکه افرادی بلندقامت‌تر از خود را در کنارش ببیند، پرهیز می‌کرد. برعکس، در ایران و در دولت آینده افرادی که شخصیّت و سابقه‌ی قوی داشته باشند کارها را بهتر پیش می‌برند. اینها را اجمالی و خیلی سریع با توجّه به فهرست موجود نوشتم؛ حتماً گزینه‌های دیگری هم هستند؛ دیگر دوستان اگر کسانی را در نظر دارند بگویند.

نکته‌ی مهم: اسم ناطق نوری در این فهرست به عنوان وزیر آمد که جای تعجّب داشت. با توجّه به رویکرد اعتدالی جدید- که پیرامون آن خواهم نوشت- و اخراج احزاب اصلاح‌طلب از حاکمیّت، نیاز به حزبی هست که در انتخابات مجلس آینده با نیروهایی تازه و برچسب‌نخورده به دولت روحانی کمک کند. ناطق نوری می‌تواند به فکر تشکیل این حزب و هدایت آن باشد.