پنجشنبه ۲۴ امرداد ۱۳۹۸
نامه‌نگاری به رهبرنظام تاریخچه‌ی کوتاه ولی پرفراز و نشیبی دارد. زمانی نوشتن یک نامه به رهبر می‌توانست به قیمت جان یک فرد تمام شود یا روزنامه‌ای را تعطیل کند. حالا هم وضع بهتر نیست ولی آن صف‌شکنی‌های ابتدایی مقدّمه‌ی موج فعلی شد که با آن تفاوتهای عمده‌ای دارد:
۱
نامه‌نگاران اوّلیّه افرادی سرشناس بودند که به اتّکای نام و اعتبار و سابقه‌شان دست به قلم می‌بردند ولی در نامه‌های کنشگران اجتماعی نام‌هایی به چشم می‌خورند که یا گمنام‌اند یا دست‌کم برای بخش عمده‌ای از جامعه شناخته نیستند. اینکه کسانی که به گفته‌ی خود «دیگر چیزی برای از دست‌دادن ندارند» قدرت مطلقه را خطاب قرار دهند، نشان از پوست‌اندازی سریع جامعه‌ی ایران و ظهور سلایقی دارد که در هیچ‌یک از دسته‌بندی‌های رایج سیاسی داخلی و حتّی خارجی نمی‌گنجند.
۲
نامه‌های ابتدایی سراسر مردانه بود ولی حالا صدای زنان نیز به گوش می‌رسد. حضور زنان در یک کنش اجتماعی بسیار هشداردهنده و آگاهی‌بخش است. حضور زن، حضور محور و کانون خانواده است. حضور بخش عمدتاً خاموش یا خاموش‌نگه‌داشته‌ی جامعه است که آرام آرام بی‌اتّکا به مردان ولی کنار و مکمّل آنان صدایش را بلند می‌کند. صدای یک مرد، صدای یک نفر و صدای زن، صدای جمع است.
۳
نامه‌های اخیر سخنگوست یعنی به شکل تصویری ارائه شده است. کتابت با نگاه رودررو زمین تا آسمان تفاوت دارد. چیزی از عدم صراحت، ترس یا لااقل پروا در نگارش هست که نویسنده را وادار می‌کند حتّی در صورتی که به مخاطب دسترسی داشته باشد، ترجیح دهد مطلبش را با او در قالب نامه در میان بگذارد. حالا که طبعاً امکان مواجهه‌ی مستقیم با رهبرنظام در کار نیست نویسندگان زن و مرد چشم در دوربین می‌دوزند به این امید که مخاطب اصلی نگاه آنان را ببیند که با دستگیری‌های اخیر معلوم شد که دیده است.
۴
نامه‌های ابتدایی بیشتر شامل پند و اندرز و نصیحت‌گویی بود ولی حالا دعوت به استعفا و کناره‌گیری است. یعنی اعلام نظری کنشمند که می‌خواهد مقدّمه‌ی عمل دیگری باشد. این خواست نه در چارچوب اصلاح سیاسی (حتّی در رادیکال‌ترین معنایش) می‌گنجد که ساختار فعلی سیاسی را پذیرفته و در چارچوب آن کار می‌کند و نه براندازانه است چون سخن از استعفا و اصلاح قانون اساسی می‌گوید. همانطور که نامه‌نگاران ابتدایی مقدّمه‌ی این پویش شدند، این گرایش بی‌نام و بی‌سر مردمی به نوبه‌ی خود بر آیندگان اثر خواهد گذاشت؛ کسانی که شاید دیگر چیزی را از کسی درخواست نکنند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر
لطفاً نظرتان همراه با انتخاب یک نام و رعایت اخلاق باشد.