پنجشنبه ۱۹ اسفند ۱۴۰۰
کسی از پشت‌پرده‌ی مذاکرات وین خبر ندارد ولی سخنان هماهنگ مذاکره‌کنندگان ایرانی و اروپایی دلالت بر رسیدن به مرزهای توافق داشت. حتّی گفته شد که ۷۲ ساعت بیشتر به توافق باقی نمانده است و ناگهان آسمان تپید. روسیه‌ی تحریم‌شده که مانند غریقی به هر دستاویزی چنگ می‌زند گفت که تحریمهای روسیه در جنگ اوکراین نباید شامل دادوستد با ایران شود. گفته‌ای که اعتراض دیپلماتهای محتاط و روسوفیل ایرانی را نیز در پی داشت. کسی نداند فکر می‌کند روسیه چه تجارت گسترده‌ای با ایران داشته و انگار نه انگار که این کشور جرأت نکرد هیچکدام از تحریمهای چندسال گذشته‌ی امریکا علیه ایران را رعایت نکند یا حتّی دور بزند؛ کاری که به نسبت چین برای روسیه مقدورتر بود. حالا توافقی گروگان گرفته شده که ربطی به اوکراین ندارد آن هم درست پس از حمایت همه‌جانبه‌ی بلندگوهای ولایی از روسیه و حمایت از این کشور. به فاصله‌ی کوتاهی از گفتگوی رئیسی با پوتین و روس‌پرستی در منبرهای جمعه، پوتین نشان داد که عمل متقابل بلد نیست و اگر منافعش اقتضا کند هر امری را نادیده می‌گیرد.
حالا که حرف از ۷۲ ساعت شد، تخمینهای تحلیلگران غربی برای سقوط اوکراین در برابر لشکر عظیم روسیه چیزی در همین حد بود امّا مقاومت نظامیان و مردم اوکراین فراتر از حدّ انتظار بود. لشکر دویست‌هزار نفری روسیه حالا دست نیاز به سوی مزدوران اجاره‌ای، ارتش خصوصی واگنر و نوکران سوری دراز کرده است. عربهای سوریه دقیقاً با کدام انگیزه یا هدف باید برای روسیه بجنگند؟ تمام حرفهای خطبای جمعه و البتّه رهبر نظام در مردمی‌نبودن دولت اوکراین و سقوط شهرها نادرست از کار درآمد یا لااقل به تأخیر افتاد. گویی دستی در کار است که وقتی ایزدنشان حرفی می‌زند همیشه عکس آن ثابت شود.
در «گذشته» به تعبیر سپهری باد نمی‌‌آید؛ زیرورو کردن گذشته درد چندانی از زمان حال دوا نمی‌‌کند. تاریخ پر از تجاوزها و خیانت‌ها و ناروزدن‌ها و بدکاری‌هایی است که بیشتر بن‌بست‌ها را نشان می‌دهد تا راه‌حل‌ها را؛ در مقیاسی بزرگتر کارهایی است برای نکردن چون «اکنون» ّتأسّف‌برانگیز فعلی، حاصل همان کارها بوده است. برای شناخت همسایه‌ی شمالی نوع رفتار و گفتار سه هفته‌ی اخیرش چه خطاب به غربیان و چه درباره‌ی ما نشان می‌دهد با چه حکومتی طرفیم بی‌آنکه اصرار داشته باشیم آن را به سالهای دور تعمیم بدهیم.
عربهای سوریه با انگیزه تلافی لطف برادر بزرگترشان در قتل عام معترضان هموطن و شورشیان خارجی به اوکراین می‌روند. کافی نیست؟
پاسخحذف