سین یکم - سال ِنوشدن

                                                                                                      جمعه ۱ فروردین ۱۳۹۹

                       
یا مقلّب القلوب و الابصار، یا مدّبر اللیل و النهار، یا محوّل الحول و الاحوال، حوّل حالنا الی احسن الحال
   
بگذرد این روزگار ِتلخ‌تر از زهر 
بار دگر روزگار ِچون شکر آید

نکته‌ی خوانش درست  شجریان از این بیت با آن سرود رعب‌آور انقلابی در همان کسره‌ی بین دو واژه‌ی «روزگار ِچون..» است که معنا را تغییری ظریف می‌دهد. گاهی دقّت در همین حد هم می‌تواند حال را -اگر نه الی احسن الحال ولی- کمی بهتر کند. 

سال ۹۸ بالاخره رضایت داد که بگذرد ولی چه سالی و چه گذشتنی که هنوز زخمهایش سرباز مانده‌اند و مصیبت پایانی آن نوروز را در بر گرفته و معلوم نیست تا کی ادامه بیابد. گذشته از اینکه ورود در این بحث خروجی نخواهد داشت، خیلی هم مناسب اوّلین نوشته‌ی سال نیست پس به نقل حکایتی شرقی بسنده می‌کنم:

دو راهب از کنار نهری می‌گذشتند. زنی جوان و زیبا را دیدند که می‌خواست از آن بگذرد بی‌آنکه خیس شود. یکی از آنها زن را بلند کرد و به آن طرف نهر برد و برگشت. دو نفر به راهشان ادامه دادند. ساعتی بعد دوّمی از اوّلی پرسید که من هنوز در فکرم چرا آن کار را انجام دادی؟ اوّلی به او گفت: «من او را یک‌ساعت پیش روی زمین گذاشتم ولی تو هنوز داری او را با خود حمل می‌کنی؟»

خاطرات تلخ، جدالهای مجازی و حقیقی، حسابهای تسویه‌نشده با این و آن، دل ِچرکین از خانواده و جامعه و سیاست، دلخوری از خود برای کارهای کرده و نکرده و... در کلام «گذشته» همان باری است که یکی از دو راهب روی زمین گذاشت و دوّمی با خود حمل می‌کرد. بدون رهایی از این بار امکان ندارد نفسی به راحتی کشید یا احیاناً به مقصدی رسید.

شجریان که نمونه‌ای بی‌نظیر از زیست پاک و هنرمندانه‌ی روزگار ماست از «تفنگم را بده تا ره بجویم» به «تفنگت را زمین بگذار» رسید. وضع فعلی ما حاصل همان برداشتن‌هاست و وضع آینده‌ی ما در گرو گذاشتن‌ها. رهایی از توّهم زمان، دلخوری‌های گذشته و نگرانی‌های آینده و آب‌تنی در حوضچه‌ی اکنون را در سال نو برای تک‌تک دوستان آرزو می‌کنم.