سادگي و پختگي

                                

از سادگی استادانه‌ی مرحله‌ی پختگی یک هنرمند در عرصه‌های مختلف پیشتر نوشته بودم. در این مرحله او به ساده‌ترین شکل ممکن، آنچه می‌خواهد را منتقل می‌کند و جا را برای انواع برداشت‌های مخاطب باز می‌گذارد. وی از مرحله‌ی به رخ کشیدن فن خود رد شده و حتّی در توضیحات خود به جای عبارات ثقیل از مفاهیم ساده‌ی« خوب، بد، زشت، زیبا و ...» استفاده می‌کند که ممکن است خواننده یا شنونده را به این فکر بیاندازد که میزان دانش او همین مقدار است که البتّه اشتباه است. توانایی شنیدن و نمایش صداهای مختلف، عذرنهادن بر جنگ هفتاد و دو ملّت و طنز، از خصایصی است که در این مرحله به آثار هنری وارد می‌شوند. مثلاً در گرافیک ما، مرتضی ممیّز می‌گفت که با تلاش فراوان به این سادگی رسیده است. نمونه‌ی برجسته‌ی چنین سادگی نبوغ‌آمیزی شیگئو فوکودا گرافیست برجسته‌ی ژاپنی است که به تازگی درگذشت. پوستر بالا را او برای نمایشگاه خود طرّاحی کرد و آن مرد، خود اوست که به تماشای تابلویی ایستاده است. بعد از این پوستر، انواع بازی با ابعاد مد شد؛ همین طور است بازی با سایه‌ها و سایه‌سازی با وسایل دورریختنی و زباله که پس از وی همه‌گیر شد. کارهای او نمونه‌هایی بارز از ایجاز است که به ما نشان می‌دهد چقدر ساده با تغییر زاویه‌ی دید خود می‌توانیم چیزهایی نو ببینیم. او در خرداد سال 78 به مناسبت ششمین نمایشگاه دوسالانه‌ی آثار طراحان گرافیک به ایران نیز سفر کرده بود.