شرح اسم

                                                                                                 يكشنبه‌ ۳۱ ارديبهشت ۱۳۹۱ 
      

یکی دو دهه‌ی گذشته، به ویژه چند سال اخیر، عرصه‌ی تاخت‌وتاز اسمهاست؛ اسمهای بی‌مسمّا. از دکترهای بی‌پایان‌نامه و آیت‌الله‌های بی‌اجتهاد گرفته تا سردارهای فراری از جنگ. اسم خالی از  دید برخی می‌تواند پوششی باشد بر فقر مسمّای آن. چند نفری لو رفتند ولی بقیّه در کمال صحّت و سلامت، نان اسمشان را می‌خورند.‌ بعضی هم البتّه نیازی به این لقب‌بازیها ندارند. روی رساله‌ی مرحوم بهجت که این اواخر سالگرد وفاتش بود، خبری از القاب مرسوم نبود؛ آیا او از مراجع دیگر کمتر بود؟ به این روایت دقّت کنید:

  

«آقای فردوسی‌پور از قول آقای سیستانی برای من نقل می‌کرد که بعد از فوت آقای حکیم، نوشته‌ای را درباره‌ی اعلمیّت آقای خویی نزد آقای سیستانی می‌برند و از ایشان هم می‌خواهند که اعلمیّت آقای خویی را امضا کند. آقای سیستانی می‌گوید که با وجود آقای خمینی من چطور می‌توانم بنویسم که آقای خویی اعلم است؟» (خاطرات آیت‌الله طاهری خرّم‌آبادی، جلد دوّم، ص ۸۱)

   

سیّدعلی سیستانی شاگرد باسابقه‌ی خویی بود امّا تدریس خمینی را در نجف دیده بود و حاضر نشد برتری استادش بر وی را امضا کند. این را بگذارید کنار اعتراض آشکار منتظری به اجتهاد و مرجعیّت رهبر فعلی نظام؛ بسیاری نیز همین حرف بلکه تندتر را در خفا گفته‌اند و می‌گویند. کتاب «شرح اسم» که جمع‌آوری شد، مروری بود بر سابقه‌ی عادی و معمولی یک شخص که اسم و لقب و جایگاهش با خودش تناسبی ندارند.