مسئله‌ی مهدی هاشمی

                                                                                                        دوشنبه ۱۰ مهر ۱۳۹۱

   

با توجّه به اینکه زندان‌رفتن فرزندان هاشمی یکی از بهترین نمونه‌ها برای بررسی وقایع درون نظام است، چکیده‌ی احتمالاتی را که درباره‌ی این موضوع طرح شده می‌آورم. اگر کسی جایی تحلیل متفاوتی دید یا خودش نظر دیگری دارد بگوید، اگر چیز دندانگیری بود به متن اضافه می‌کنم. ابتدا می‌خواستم نظر خودم را درباره‌ی هر یک از آنها بگویم ولی دیدم هم زود است و هم نوشته را بیش از حد طولانی می‌کند. به نظر می‌رسد باید به تمام آنها توجّه کافی کرد و الزاماً یکی را به عنوان تنها تبیین صحیح از وضع موجود در نظر نگرفت: 
    
۱- چیزی پشت پرده نیست و آنچه رخ داده است روند عادی قضایاست که می‌توانست در هر زمانی رخ دهد. (سخنگویان نظام)
    
۲- کمپین سفارت سبز: بنا بر تصمیم گرفته‌شده در جلسات رؤسای نظام، هاشمی رفسنجانی قرار است نقش محلّل را بازی کند و با بازگرداندن اصلاح‌طلبان موجبات بقای نظام را فراهم کند و فراخوانی مهدی و به زندان رفتن فائزه به خاطر جلب همدردی معترضان است. ( اینجا و اینجا). اين مصاحبه از محسن هاشمی را هم بخوانيد.

  

۳- کودتا و حذف رقیب: سرداران سپاه بر خلاف نظر مشهور فقط ابزار دست رهبر نظام نیستند بلکه با قدرتی که گرفته‌اند می‌توانند مستقلّاً برای حفظ منافع خود اقدام کنند حتّی اگر کودتا علیه رهبر باشد. در این سناریوی فرضی، هاشمی رفسنجانی بزرگترین جایگزین رهبر است و از حالا برای حذف او باید به فکر بود.(اینجا)

  

۴- ادامه‌ی نظام با حذف رقیب: در این تحلیل، کسی در پی کودتا نیست بلکه نیروهای درون نظام برای ادامه‌ی خطّ مشی رهبر فعلی به دنبال حذف مهمترین جایگزین او هستند. بیماری رهبر از یکی دو دهه‌ی پیش منشأ شایعات زیادی بود که یک‌بار به غیبت طولانی مدّت او پس از عمل جرّاحی از انظار عمومی انجامید، شنیده‌ها از سفر اخیر او به مشهد حاکی از این است که وی برخی دیدارهای خصوصی و نیمه‌عمومی خود را به دلیل «حال نامساعد» لغو کرده است.

     

۵- تلاش برای بقای در نظام: باقی‌بودن مهدی در خارج باعث ادامه‌ی فشار بر هاشمی رفسنجانی و خارج نگه‌داشتن او از بازی قدرت و انتخابات آینده می‌شد؛ یعنی رفسنجانی می‌خواهد همچنان درون نظام تحرّک داشته باشد پس بهانه‌ی مدافعان رهبر نظام را از آنان می‌گیرد(اینجا). خانواده‌ی هاشمی نيز می‌گويند پرونده‌سازی برای آنان، پیش‌بینی شخص هاشمی و به علّت همراهی با مردم بوده است. گرفتن فائزه هم برای ترساندن و بازنگشتن مهدی بوده ولی وی با نظر خودش برای رفع فشارها از پدر برگشت(اینجا). ادّعای شخص رفسنجانی که توصیه‌ی مسؤولان قضایی به او - از سر دلسوزی و مصلحت‌سنجی- به بازنگشتن مهدی کمابیش در همین راستاست. (اینجا)

  

۶- تلاش برای بقا برای دوران پس از نظام: هاشمی می‌خواهد حساب خود را از حکومت جدا کند تا برای ایران فردا قدرت اثرگذاری داشته باشد. در حقیقت او نظام را در سراشیبی می‌بیند و تلاش می‌کند که خود و خانواده‌اش را به دامن مردم بازگرداند. (اینجا)

   

۷- آنها می‌خواهند بگویند ما با همه برخورد می‌کنیم و کسی استثنا نیست. بازداشت مهدی و فائزه و جوانفکر و تاجیک و ... همه در یک راستا هستند و چه بسا این رویّه ادامه یابد و به حذف احمدی‌نژاد بینجامد(اینجا). در این صورت یا مهدی و پدرش خودشان جزئی از برنامه هستند یا نیستند پس قربانی تسویه‌حساب درون نظام به حساب می‌آیند.