شایعات و تعلیق -۲

                                                                                                 ‌سه‌شنبه ۱۷ اسفند ۱۳۹۵

  

پس از ایمای دیروز، امروز فاطمه هاشمی از نامعلوم‌بودن علّت مرگ پدر گفت تا معلوم شود که سکته داستان‌پردازی بوده است. در صورتی که ادامه‌ی ماجرا گرفته نشود، دیگران نیز ممکن است سکته کنند! گرچه با پیگیری آن هم معلوم نیست که سکته دست از سر افراد بردارد. در خانواده‌ی آنان مرحوم حسن لاهوتی نیز پیش از این «سکته» کرده بود. 

  

چهارشنبه ۶ آبان ۱۳۶۰ مأموران جمهوری اسلامی با حکم اسدالله لاجوردی دادستان انقلاب تهران به منزل حسن لاهوتی اشکوری (۱۳۰۶-۱۳۶۰) نماینده مجلس شورای اسلامی می‌ریزند و بعد از تفتیش خانه او را با خود می‌برند. پسرش وحید لاهوتی نیز دو روز قبل بازداشت شده بود. هیچکدام زنده از زندان اوین بیرون نمی‌آیند. علت رسمی مرگ پسر خودکشی (پرتاب خود از ساختمان پلاسکو، زنده‌ماندن و اقدام به خودکشی مجدّد در بیمارستان) و علت مرگ پدر ایست قبلی اعلام می‌شود. جنازه وحید هرگز به خانواده‌اش تحویل داده نشد، قبر او را به مادر و برادرانش نشان دادند. جنازه پدر را هم به سرعت قبل از تشییع به خاک سپردند. بعدها فائزه هاشمی قتل حسن لاهوتی را بر اثر سم استریکنین و علّت مرگ وحید را ضربه به سر (همان اصابت جسم سخت!) در زندان دانست. (بیشتر)

نفاوت اعلام رسمی کافی نبود، در کتاب خاطرات اسدلله تجریشی (۱۳۸۷) حسن خود را از طبقه سوّم خانه‌شان پرتاب می‌کند (که اگر چنین بود همه می‌دیدند) و حسن لاهوتی نیز مرگ موش خورده است! تفاوت فاحش این سخنان، هم با نظر رسمی و هم با نظر خانواده‌ی هاشمی آشکار است. حالا مدافعان نظام می‌توانند به این کتاب هم ارجاع دهند؛‌ گونه‌ای فکت‌تراشی. (کامل)

خانواده‌ی هاشمی اگر بنا به روایت خود هاشمی به‌خاطر نظام سکوت نکرده بودند، حالا شاید نیمچه تفاوتی در وضع موجود حاصل بود. تاریخ‌سازی چه به عنوان کتاب خاطرات، چه مصاحبه و این اواخر فیلم سابقه‌ی کمی ندارد. آمیختن راست و دروغ، حقیقت و جعل خیلی وقتها جواب می‌دهد. در این مورد نیز گویا باید صبر کنیم که شواهد به تدریج و به مرور زمان پیدا شوند که آن وقت برای هر اقدامی خیلی دیر خواهد بود. 

پرداختن به شایعات و بررسی آنها با تأییدشان تفاوت دارد. اشتباه آنجاست که شایعات را مسکوت بگذاریم با این گمان که داریم به حقیقت خدمت می‌کنیم. تا پیش از مصاحبه‌ی فائزه هاشمی و اعلام نظر پزشک قانونی،‌ هرگونه نظر دیگری درباره‌ی لاهوتی‌ها «شایعه» خوانده می‌شد ولی حالا اینگونه نیست. فاطمه هاشمی می‌گوید که جامعه آمادگی شنیدن واقعیّت را ندارد. خود او بهتر می‌داند که جامعه آمادگی دارد ولی نظام ندارد و برای همین «شهروند امروز» بلافاصله توقیف شد. نظام برخی واقعیّات را شایعه جلوه می‌دهد؛ در این هنگام پرداختن به همین به‌اصطلاح شایعات (و نه لزوماً تأیید آنها) می‌تواند راهگشا باشد.