رسانه‌های سنّتی، رسانه‌های جدید

                                                                                                   پنجشنبه ۱۱ خرداد ۱۳۹۶


ماه رمضان تقریبا مصادف شد با آغاز جلسات توجیهی زائران حجّ تمتّع امسال. از روی کنجکاوی و برای رصدکردن گرایشهای فکری و مذهبی افراد، به کمک برخی دوستان نیم‌‌نگاهی به آمار شرکت‌کنندگان انداختم. در یک مورد خاص میزان مراجع تقلید را که می‌دیدم در کمال تعجّب پس از باقیان بر تقلید آیت‌الله خمینی و آیت‌الله سیستانی (که پیشتر مقلّد آ.خویی بودند)،‌ تعداد مقلّدان سیّدعلی خامنه‌ای از بقیّه بیشتر بود، بعد مکارم و سپس بقیّه.

دیگر مشخّصات را که بررسی کردم دیدم بیشتر این افراد -برای هماهنگی و پیگیری برنامه‌های کاروانها- گفته بودند که نه تلگرام دارند نه از اینترنت استفاده می‌کنند. حالا معادله معنادار است؛ ‌سن‌ها بالا، بدون داشتن پنجره‌ای به دنیا و تنها رسانه، ‌فقط صداوسیما؛ خروجی= رهبر نظام را مرجع اعلم دانستن.

البتّه فقط این نیست و زمینه‌های خانوادگی و فکری و برخی از باقیان بر تقلید آیت‌الله خمینی که مرجعیّت سیاسی و مذهبی را از هم تفکیک نکرده‌اند هم در این آمار دخیل است. اینها را عرض کردم که بگویم وقتی می‌گویند مثلا اصولگرایان پایگاه رأی مشخّصی دارند، به چه برمی‌گردد و ترکیب سنّی و دسترسی افراد به رسانه‌های جایگزین تا چه در جهت فکری آنان مؤثّر است. با گذشت زمان و جایگزینی نسل جوان با نسل پیش به تدریج تغییرات از این هم وسیعتر خواهد شد امّا هیچ چیز جای تبلیغ سنّتی،‌ مسجدی،‌ هیئتی و چهره‌به‌چهره را نخواهد گرفت. همه‌ی موضوع، وب و گوشی هوشمند نیست. البتّه ماهواره‌ها هم هستند ولی مطمئن نیستم که اثر آنها را تا چه حد مثبت بدانم. جای تأسّف است که جنبش سبز یا نیروهای ملّی-مذهبی یا دیگر منتقدانی که به «قانون اساسی» فعلی پایبندند،‌ حتّی یک شبکه‌ی ماهواره‌ای هم نداشته باشند.

انتخابات تمام شد ولی رشد و تعالی جامعه تمام نمی‌شود. شور و هیجان و مطالبه‌گری از دولت نباید تمام شود. تبلیغ نفربه‌نفر و «هرنفر یازده‌نفر» نباید تمام شود. آن زمان تبلیغ برای رأی‌دادن به یک شخص خاص بود، ‌حالا باید تبلیغ برای نقد حاکمیّت اقتدارگرا و تبلیغ ارزشهای مردمسالاری باشد. آن شد،‌ این هم می‌شود. دستکم بدانیم که تفکّر رقیب از همین الآن -بلکه پیشتر و همیشه- در حال تبلیغ فکر خود است (از جمله در همین اعزامهای حج) پس فکر نکنیم که روشنگری دوست و همسایه و همکار فقط منحصر به زمان انتخابات است. 

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر

لطفاً نظرتان همراه با انتخاب یک نام و رعایت اخلاق باشد.