مصائب من-هم ایرانی

                                                                                                        جمعه ۱۰ تیر ۱۴۰۱

       

پرده‌ی اوّل: جنبش زنان برای مبارزه با تعرّض جنسی در ابتدا حرکتی موفّق به نظر می‌رسید ولی در ادامه سروکلّه‌ی مشکلات مانند هر عمل دیگری پیدا شد. همبستگی چهره‌های سرشناس و تشکیل یک گروه برای پیگیری شکایات مهمترین وجه این جنبش بود و هست. روایات تک‌تک و منفرد هرگز به جایی نخواهد رسید، نه پیرامون موضوع تعرّض جنسی و نه هر حرکت اجتماعی دیگر. صفحاتی در شبکه‌های اجتماعی تشکیل شد و روایات زنان آسیب‌دیده در معرض آگاهی عموم قرار گرفت.

 

پرده‌ی دوّم: کم‌کم نام بعضی افراد که شاید افکار عمومی انتظارش را نداشتند پیدا شد. افرادی که جدای از بحث تعرّض به عنوان یک هنرمند چهره‌ی مقبولی داشتند و پذیرش آن برای همه دشوار بود، به ویژه وقتی فقط یک روایت از آن فرد در میان بود. روایات تأییدکننده درباره‌ی یک فرد خاص گرچه مهر تأییدی بر آن اتّهام نبود ولی درجه‌ی اعتبار آن را بالا می‌برد مثل اتّفاقی که پیشتر از این جنبش درباره‌ی برخی چهره‌های مطرح هنری و فرهنگی افتاده بود. روایت تکی و بدون جزئیّات فقط یک اتّهام است که حتّی اثبات آن در محاکم قضایی کشورهای پیشرفته هم غیرممکن است.

 

پرده‌ی سوّم: در ادامه می‌توان پرسید که نهایت طرح این روایات چیست؟ می‌دانیم که اثبات بحث تعرّض در ساختار قضایی فعلی ایران بسیار دشوار است. آزار کلامی و لمس مختصر و مانند آن اصلاً چیزی به حساب نمی‌‌آید و تجاوز یا اقدام به تجاوز حتماً باید همراه با شواهد درگیری باشد و همان هنگام به تأیید پزشکی قانونی برسد. درباره‌ی تعرّضی که چندماه یا سال پیش رخ داده اصلاً کار به بررسی مسأله نمی‌رسد چون اگر اثری از آن نیز در آن هنگام وجود داشته، حالا دیگر از بین رفته است.

 

پرده‌ی چهارم: افرادی که درست یا نادرست متّهم به تعرّض شده بودند، با علم به محال‌بودن امکان اثبات اتّهام دست پیش را گرفتند و از اتّهام‌زننده شکایت کردند که به احتمال قوی در دادگاه می‌توانند پیروز شوند. گذشته از بحث فردی ماجرا از این پس زنان از ترس اینکه از آنها شکایت نشود، شروع به انتشار روایات بدون نام کردند و خواهند کرد. چیزی که درجه‌ی اعتبار اتّهام را از این هم کمتر خواهد کرد. ارزش آسیب‌شناسی موضوع تعرّض سر جای خود، اینطور هر کسی می‌تواند روایت پرآب‌وتابی از فلان فرد ارائه کند و به سادگی با وجهه‌ی او بازی کند. عدّه‌ای هم هستند که بر اساس «تا نباشد چیزکی...» هر چیزی را باور کنند.

 

پرده‌ی آخر: آیا به نوعی بن‌بست رسیده‌ایم؟ نه کاملاً. جنبش من-هم در بررسی و محکوم‌کردن اتّفاقاتی که در گذشته افتاده است، توفیقی نخواهد یافت امّا مردانی که تا پیش از این حدّومرزی برای اعمال خود نمی‌شناختند و از ناچاری زنان برای سکوت جهت حفظ آبرو و حرفه‌ی خود آگاه بودند، حالا دست‌به‌عصا خواهند بود چون این احتمال هست که قربانی دیر یا زود تجربه‌ی تلخ خود را منتشر کند. شاید این کار نتواند به محکومیّت متجاوز بینجامد ولی حتماً به آبرو و اعتبار او لطمه خواهد زد. همین هم برای خود دستاوردی است.