تا اسکار ۲۰۲۴ -۴ یکشنبه ۲۰ اسفند ۱۴۰۲
خود فیلم «جاماندگان» یا فیلمهای جامانده‌ی فهرست اسکار یا فیلمهایی که از راهیابی به این فهرست جا ماندند؟ خیلی خلاصه نیم‌نگاهی به هر سه بیندازم. فیلم «جاماندگان» از سری فیلمهای معلّم و شاگردی است که معمولاً معلّم شخصی متفاوت از روند جاری و رسمی آموزش است و برخلاف اوّلین برخورد با شاگرد یا شاگردان در دل آنها جا پیدا می‌کند ولی در آخر انضباط مدرسه او را نمی‌پذیرد و عذرش را می‌خواهد. معروفترین فیلم از این دسته «انجمن شاعران مرده» بود و امسال هم «جاماندگان» نماینده‌ی این دست فیلمهاست که فیلمی دلنشین و خوب معمولی است با نقشی که گویا برای پل جیاماتی نوشته شده است. بعید می‌دانم جایزه‌ای ببرد.
یک دست از فیلمها هستند که به شوخی می‌توان آنها را ژانر گفتگوی تمدّنها نامید که به تفاوت دو نوع فرهنگ خاص -معمولاً به بهانه‌ی برخورد عاطفی دو نفر- می‌پردازد. نوع بومی آن «رقصنده با گرگها» بود و فیلم «The Big Sick» که شرح آشنایی کمیل نانجیانی و همسرش بود نیز با همین مضمون چندسال پیش درخشید. امسال «زندگی‌های گذشته» در همین دسته قرار می‌گیرد که به لطف ستاره‌ی مونّث کره‌ای‌اش که در سریالهای امریکایی اخیراً نقش‌آفرینی کرده، دیده شد. فیلم «Persian Versian» را هم می‌توان «نسخه‌ی ایرانی» یکی از این نوع فیلمها دانست.
مانند کتاب، موسیقی و هر پدیده‌ی فرهنگی دیگری، آنچه در سپهر فرهنگی به شهرت می‌رسد الزاماً جزو بهترین‌ها نیست. خیلی راحت می‌توان به فیلمهایی اشاره کرد که می‌توانستند جزو فهرست -معمولاً تکراری- جشنواره‌ها و مراسم سینمایی باشند ولی نیستند و به‌عکس. فیلم «بلوط پیر» کن لوچ کهنه‌کار را هم می‌توان جزو گفتگوی تمدّنها قرار داد که به مشکلات خانواده‌های سوری مهاجر به بریتانیا می‌پردازد و بسیار به‌روزتر از «زندگی‌های گذشته» است. بزرگترین حسرت امسال بی‌توجّی به فیلم دلنشین «Are You There God» بود که به کنجکاوی‌های دختران نوجوان دهه‌هفتادی درباره‌ی بلوغ و جنس مخالف می‌پردازد. یکی از فیلمهای کارگردانان زن مستعد با نگاهی عفیف و متعدل. نویسنده‌ی کتاب با فروتنی بجایی گفته بود که فیلم از کتاب من بهتر است. در کنار بازی فوق‌العاده‌ی بازیگر نوجوان این فیلم، امسال سالی پربار برای بنی سفدی بود که در «اپنهایمر» و سریال «نفرین» هم نقشهایی کاملاً متفاوت را با مهارتی کم‌یاب بازی کرد. می‌بینید؟ فهرست اسکار می‌توانست کاملاً متفاوت باشد.
در عوض فیلم پرزرق‌وبرق ولی معمولی «Poor Things» از یورگوس لانتیموس تا دلتان بخواهد قدر دیده ولی بعید است در صدر بنشیند. لانتیموس عمدتاً با فیلمنامه‌های عجیبش شناخته می‌شود و مشابه ایده‌ی امسال را به شکلی رادیکال‌تر در «Lobster» هم داشت. او هم جزو فیلمسازانی است که بدون هنرپیشه و بودجه‌ی زیاد فیلمهای بهتری ساخته است. فیلم «Alps» او که داستان یک گروه بازیگر است که نزد خانواده‌های داغدیده می‌روند تا با بازی نقش فرد تازه درگذشته جای آنها را برایشان پر کنند، هنوز به‌نظرم بهترین فیلمش است. این فیلم جا دارد که به زبان انگلیسی بازنویسی و بازسازی شود.
اگر اسکار امسال اتفاق غیرمترقبه‌ای داشت (که لابد می‌دانید منظورم چیست) یادداشت اختتامیه‌ای بر آن می‌نویسم و گرنه تا همین‌جا برای مرور مراسم امسال به‌گمانم کافی باشد.
ترکیب برندگان اسکار چطور بود؟
پاسخحذفهمه قابل پیش‌بینی جز اما استون. جایزه‌ی صدا هم خوب بود. شاید بعداً چیزکی درباره‌اش نوشتم.
پاسخحذف