هاشمی و قائم‌مقامی رهبری

                                                                                                چهارشنبه ۱۴ خرداد ۱۳۹۹

روایتهای رسمی از تعیین جانشین برای آیت‌الله خمینی تلاش می‌کنند که رهبر فعلی را تنها فردی که شایستگی رهبری داشت معرّفی کنند. امّا روایتهای دیگری از نظر اجمالی رهبر قبلی بر سران سه قوّه‌ی پیشین (هاشمی،‌ موسوی اردبیلی و خامنه‌ای) حکایت می‌کند. زهرا مصطفوی،‌ فرزند آیت‌الله خمینی شهادت داده که پدرش روی هاشمی هم در کنار خامنه‌ای به عنوان گزینه‌ی رهبری تأکید داشت. 

من امّا هفت‌سال پیش به نقل از یکی از اعضای حزب اعدال و توسعه نقل قولی آوردم از آیت‌الله توسّلی که خمینی در روزهای پایانی حیاتش و پیش از رفتن به بیمارستان در حضور او و سیّداحمد خمینی به هاشمی تکلیف می‌کند که خودش را برای رهبری بعد از خودش آماده کند. هاشمی ابتدا نمی‌پذیرد ولی با اصرار خمینی سکوت می‌‌کند. پس از اینکه سه نفر تنها می‌شوند هاشمی آنان را قسم می‌دهد که از این جلسه چیزی نگویند و در نهایت آن شد که همه می‌دانیم.

من خیلی دنبال فایل صوتی این جلسه‌ در حزب اعتدال و توسعه بودم که یا نبود یا من به دست نیاوردم. حالا محمّد هاشمی می‌گوید که آیت‌الله خمینی پس از منتفی‌شدن رهبری آیت‌الله منتظری به هاشمی توصیه می‌کند که خبرگان او را برای قائم‌مقامی رهبری برگزینند و او هم کتباً آن را تأیید کند. هاشمی از آنجا که با پذیرفتن این پیشنهاد ممکن بود به نظر برسد طرّاح عزل منتظری از رهبری است (به علاوه‌ی دلایل دیگر) نمی‌پذیرد.

این روایت به نوعی کامل‌کننده‌ی روایت توسّلی است چون سابقه‌ی آخرین پیشنهاد بلکه فرمان خمینی را نشان می‌دهد. خمینی ابتدا از هاشمی می‌خواهد که خودش را برای قائم‌مقامی آماده کند و با تعلّل او در روزهای پایانی به او امر می‌کند؛ هاشمی امّا  راه خودش را می‌رود. زمانه نشان داد چقدر در انتخاب راه موفّق بوده یا اشتباه کرده است.