شنبه ۲۶ فروردین ۱۴۰۲
رهبرنظام با به‌کاربردن واژه‌ی بی‌معنای «حرام سیاسی» بار دیگر درآمیختگی ناسالم سیاست و مذهب را به رخ همه کشید؛ مایه‌گذاشتن از دین برای توجیه اغراض سیاسی. اگر قرار باشد کسانی به این اختلاط سقیم اعتراض کنند، در درجه‌ی اوّل و پیش از سیاسیّون عرفی، متوّلیان اسلام سنّتی اند. در این چند روزه دو اظهار نظر در همین راستا درخور توجّه‌اند.
اوّلین آنها بیانیّه‌ی آیت‌الله ناظم‌زاده درباره‌ی مسئله‌ی حجاب است که روش حکومت را در این بار به چالش می‌کشد. بحث درباره‌ی برداشت ایشان از آیه و روایات به کنار، ایشان آیه و روایات در بحث حجاب را مانند دیگر تکالیف مختص زنان مؤمن می‌داند و کسانی را که به هر دلیل اعتقادی به انجام تکالیف ندارند جزو آنها نمی‌داند و لاجرم نمی‌توان بر چنین افرادی رعایت آن را اجبار کرد. ایشان در ادامه بین حجاب و عفاف فرق می‌گذارد و بی‌عفّت خواندن زنان بی‌حجاب را نادرست می‌داند. از دید ایشان از آنجا که ردّ امانت حتّی به کافر نیز واجب است هیچ بانکی نمی‌تواند از ارائه‌ی خدمات به زنان بی‌حجاب خودداری کند. در پایان نیز علاوه بر طرح مسائل دیگر به نمایش زنان بی‌حجاب در راهپیمایی‌های حکومتی کنایه‌ای هم می‌زند.
دوّمین مورد شیخ حسین انصاریان خطیب معروف است که روش‌های قوّه‌ی قضا در برخورد با متّهمان را هدف انتقاد قرار می‌دهد؛ از توهین و ارعاب تا اعدام‌های صوری. او بستن اماکن تجاری کسانی را که از دید حکومت مرتکب خلافی در حدّ ارائه‌ی خدمات به زنان بی‌حجاب شده‌اند نیز تقبیح می‌کند. این سخنان در شبهای قدر بیان شده و نشان می‌دهد که پس‌لرزه‌های اتّفاقات نیمه‌ی دوّم پارسال گرچه خیلی دیر ولی به روحانیّت سنّتی هم رسیده است. گویی بالاخره فهمیده‌اند که نباید سرنوشت خود را به این حکومت گره بزنند. وقتی انصاریان می‌گوید: «آنها که صندلی دارند اگر غیر این عمل کنند، ضدّ قرآن هستند»، نیازی نیست بگوییم که مخاطب این جملات در درجه‌ی اوّل چه کسی می‌تواند باشد.
برعکس اعتراضات گذشته که با فروکش کردن وجه خیابانی آنها، آتش اعتراضات تا حدودی رو به خاموشی می‌رفت، حالا و با سرپیچی مدنی زنان خیزش سیاسی به اعتراض اجتماعی تبدیل شده است. چیزی در ادامه‌ی راهپیمایی سکوت جنبش سبز و مشابه کاغذهای سفید معترضان چینی. مقابله با وجه خیابانی اعتراضات روش و دستورالعمل مشخّصی داشت ولی این سرپیچی خودانگیخته حتماً مشکلات زیادی را برای نظام به همراه خواهد داشت. مولوی عبدالحمید چه خوب گفته که چطور می‌توان از دوربین‌های شهری برای رصد تک‌تک زنان استفاده کرد ولی نمی‌توان از آن برای شناسایی حمله‌کنندگان به مدارس بهره برد؟ نمایش مهوّع حمله به مدارس هم در حد به حاشیه بردن خبر ائتلاف مخالفان در خارج کاربرد داشت و با چالش روزمرّه‌ی زنان نمی‌تواند کاری کند. داستان تازه شروع شده است.
انتقادات مهدی نصیری را هم می‌توان در همین راستا دانست.
پاسخحذف