هربار که آهنگِ «غار حرا»ی سامی یوسف از تلویزیون پخش می‌شد ناخودآگاه یاد نوحه‌ی «ممّد نبودی» می‌افتادم و ازاین تداعی خنده‌ام می‌گرفت. عاقبت پس از مقدار معتنابهی تفکّر به این نتیجه رسیدم که بالأخره این ملودی از زیر زمین که نیامده، لابد بر اساس آهنگ یا ترانه‌ای - شاید عربی- بوده که حالا سامی یوسف هم بر اساس ِآن سرودش را خوانده است. اینها را داشته باشید تا آنچه شماره‌ی اخیر شهروند درباره‌ی سامی یوسف منتشر کرده را برایتان خلاصه‌وار بگویم.
اوّلین گروه موسیقی ِپس از انقلاب که تصمیم گرفت کار خود را با فتوای فقهی ادامه دهد، گروه ِخالقی به خوانندگی حسام‌الدین سراج بود که طی استفتایی از رهبر مجوّز شرعی این کار را دریافت کرد. در آن گروه نامهای آشنایی چون محمود فرهمند(تنبک)،احمد انوشه(نی) و حسین بهروزی نیا(عود)مشاهده می‌شد و نوازنده‌ی کمانچه‌ای به نام ِفیروز برنجان. فیروز برنجان به همراه احمد انوشه موسیقی فیلم توبه‌ی نصوح ِمخملباف را هم ساخته‌است. یکی از معروفترین ساخته‌های برنجان سرود حماسی «خلبانان» به دو زبان فارسی و ترکی بود که زمان جنگ بارها و بارها از تلویزیون پخش می‌شد. برنجان بعدها به انگلستان مهاجرت کرد و با نام مستعار بابک رادمنش به فعّالیّت ادامه داد. او علیرغم پیشنهادهای فراوان از گروههای لس‌آنجلسی در انگلیس ماند و کارهایش را که رنگ و بویی معنوی دارد ارائه کرد. دو پسرش هم راه پدر را ادامه دادند؛ بابک- با نام مستعار بارون- و سیامک یا همان سامی یوسف معروف!
سیامک نام سامی را برای خود انتخاب کرد که هم به زبان انگلیسی نامی آشناست و هم در عربی معنا دارد و اسم فاعل از سموّ به معنای عالی است و در خوزستان ِخودمان هم بسیار شنیده می شود. اوّل بار که این مسأله فاش شد، به هنگام مصاحبه‌ی او با یکی از شبکه‌های مصری بود که مجری او را غافلگیر کرد و پرسید: آیا سامی مخفّف سیامک است؟ و او جواب داد بله این نام، نامی فارسی است. بعدها او از علاقه‌اش به ساز تار- با تأکید بر ایرانی بودن ِآن- و اینکه در خانه به زبان فارسی و انگلیسی حرف می‌زند هم گفت. پسرعموی سیامک، فرهاد برنجان در ایران آهنگساز و خواننده است. آخرین کاست علی تفرشی به نام«تو کجایی همه عشق» را آهنگسازی کرده و قطعه‌ی «ماه عالمتاب» که این اواخر به کرّات از تلویزیون پخش شده نیز با صدای اوست.
قضیّه‌ی دعوت از سامی یوسف به ایران جدّی است و او برای حضور در برنامه‌ی کوله پشتی پانزده هزار دلار خواسته و مسؤولان هزینه‌ی هرشب کنسرت او و گروهش را با تمام هزینه‌های جانبی حدود چهارصد و پنجاه میلیون تومان برآورد کرده‌اند. ظاهراً مسؤولان نمی‌خواهند فرصت طلایی اعلام اینکه خواننده‌ی محبوب امروز جوانان ِجهان اسلام که مورد توجّه غربیان هم قرار گرفته یک ایرانی است را از دست بدهند.
آهنگها و ترانه‌های او بسیار معمولی هستند و به یقین بسیار بهتر از او در ایران داریم ولی گاهی همای سعادت همینطور بیخودکی روی دوش کسی می نشیند دیگر! غربیان از اینکه در عصر بن‌لادن‌ها جوانی مسلمان با زبان انگلیسی از صلح و دوستی می گوید و حتّی اعتراض‌هایش- مانند آهنگی که با موضوع ممنوعیّت حجاب در فرانسه خوانده- بسیار ملایم است، خوشنودند و او را تحویل گرفته‌اند. عربها از اینکه جوانی خوش سیما با ته ریش و ظاهری اسلامی- در عصر محبوبیّت حزب‌الله- مورد توجّه آنان قرار گرفته خوشحالند و ایرانیان از هردو! خصوصاً که باید توجّه داشته باشید که برای ما در هر حال مرغ ِهمسایه، شتر مرغ می باشد.
اینها به کنار، داشتم فهرست ترانه‌هایش را می‌خواندم و اینکه بر اساس چه آهنگی ساخته شده‌اند. آلبوم «المعلّم» بر اساس سرودها و اناشید مذهبی تنظیم شد ولی در آلبوم بعدش با نام ِ« امّت من» از آهنگهای معروف ایرانی استفاده شده‌است. ترانه‌ی«عید» روی ملودی معروف «منتظرت بودم» ِ( با صدای داریوش رفیعی) و «حسبی ربّی» بر اساس ملودی«ملّا مّمد جان» که یک ملودی خراسانی- و نه افغانی- است و قطعه‌ی «مناجات» هم روی آهنگی از علی تجویدی و... بله، ترانه‌ی«غار حرا» هم روی ملودی «ممّد نبودی» که نوحه‌ای معروف است که پس از آزادی خرّمشهر در مسجد جامع این شهر خوانده شد، ساخته شده است.
داریوش شایگان وضعیّت فعلی فرهنگ جهان را« هویّت چهل تکّه‌ای» نام نهاده که به معنای به هم ریختن ِمرزهای فرهنگی و تسّلط ِگفتمان چندصدایی بر جهان امروز است. چه کسی فکر می کرد که آهنگ من درآوردی کویتی پور به عنوان یکی از آهنگهای آلبومی با دومیلیون فروش در جهان ارائه شود؟ من اگر جای کویتی پور بودم ادّعای حقّ مؤلّفی، چیزی می کردم تا به نوایی برسم. ولی دور از شوخی نحوه‌ی به شهرت رسیدن سامی یوسف و اقبال جوانان به او می‌تواند موضوع یک تحقیقی جدّی باشد. سهم ما به عنوان کاشف ارتباط ارگانیک بین«ممّد نبودی» و«غار حرا» هم محفوظ!
اوّلین گروه موسیقی ِپس از انقلاب که تصمیم گرفت کار خود را با فتوای فقهی ادامه دهد، گروه ِخالقی به خوانندگی حسام‌الدین سراج بود که طی استفتایی از رهبر مجوّز شرعی این کار را دریافت کرد. در آن گروه نامهای آشنایی چون محمود فرهمند(تنبک)،احمد انوشه(نی) و حسین بهروزی نیا(عود)مشاهده می‌شد و نوازنده‌ی کمانچه‌ای به نام ِفیروز برنجان. فیروز برنجان به همراه احمد انوشه موسیقی فیلم توبه‌ی نصوح ِمخملباف را هم ساخته‌است. یکی از معروفترین ساخته‌های برنجان سرود حماسی «خلبانان» به دو زبان فارسی و ترکی بود که زمان جنگ بارها و بارها از تلویزیون پخش می‌شد. برنجان بعدها به انگلستان مهاجرت کرد و با نام مستعار بابک رادمنش به فعّالیّت ادامه داد. او علیرغم پیشنهادهای فراوان از گروههای لس‌آنجلسی در انگلیس ماند و کارهایش را که رنگ و بویی معنوی دارد ارائه کرد. دو پسرش هم راه پدر را ادامه دادند؛ بابک- با نام مستعار بارون- و سیامک یا همان سامی یوسف معروف!
سیامک نام سامی را برای خود انتخاب کرد که هم به زبان انگلیسی نامی آشناست و هم در عربی معنا دارد و اسم فاعل از سموّ به معنای عالی است و در خوزستان ِخودمان هم بسیار شنیده می شود. اوّل بار که این مسأله فاش شد، به هنگام مصاحبه‌ی او با یکی از شبکه‌های مصری بود که مجری او را غافلگیر کرد و پرسید: آیا سامی مخفّف سیامک است؟ و او جواب داد بله این نام، نامی فارسی است. بعدها او از علاقه‌اش به ساز تار- با تأکید بر ایرانی بودن ِآن- و اینکه در خانه به زبان فارسی و انگلیسی حرف می‌زند هم گفت. پسرعموی سیامک، فرهاد برنجان در ایران آهنگساز و خواننده است. آخرین کاست علی تفرشی به نام«تو کجایی همه عشق» را آهنگسازی کرده و قطعه‌ی «ماه عالمتاب» که این اواخر به کرّات از تلویزیون پخش شده نیز با صدای اوست.
قضیّه‌ی دعوت از سامی یوسف به ایران جدّی است و او برای حضور در برنامه‌ی کوله پشتی پانزده هزار دلار خواسته و مسؤولان هزینه‌ی هرشب کنسرت او و گروهش را با تمام هزینه‌های جانبی حدود چهارصد و پنجاه میلیون تومان برآورد کرده‌اند. ظاهراً مسؤولان نمی‌خواهند فرصت طلایی اعلام اینکه خواننده‌ی محبوب امروز جوانان ِجهان اسلام که مورد توجّه غربیان هم قرار گرفته یک ایرانی است را از دست بدهند.
آهنگها و ترانه‌های او بسیار معمولی هستند و به یقین بسیار بهتر از او در ایران داریم ولی گاهی همای سعادت همینطور بیخودکی روی دوش کسی می نشیند دیگر! غربیان از اینکه در عصر بن‌لادن‌ها جوانی مسلمان با زبان انگلیسی از صلح و دوستی می گوید و حتّی اعتراض‌هایش- مانند آهنگی که با موضوع ممنوعیّت حجاب در فرانسه خوانده- بسیار ملایم است، خوشنودند و او را تحویل گرفته‌اند. عربها از اینکه جوانی خوش سیما با ته ریش و ظاهری اسلامی- در عصر محبوبیّت حزب‌الله- مورد توجّه آنان قرار گرفته خوشحالند و ایرانیان از هردو! خصوصاً که باید توجّه داشته باشید که برای ما در هر حال مرغ ِهمسایه، شتر مرغ می باشد.
اینها به کنار، داشتم فهرست ترانه‌هایش را می‌خواندم و اینکه بر اساس چه آهنگی ساخته شده‌اند. آلبوم «المعلّم» بر اساس سرودها و اناشید مذهبی تنظیم شد ولی در آلبوم بعدش با نام ِ« امّت من» از آهنگهای معروف ایرانی استفاده شده‌است. ترانه‌ی«عید» روی ملودی معروف «منتظرت بودم» ِ( با صدای داریوش رفیعی) و «حسبی ربّی» بر اساس ملودی«ملّا مّمد جان» که یک ملودی خراسانی- و نه افغانی- است و قطعه‌ی «مناجات» هم روی آهنگی از علی تجویدی و... بله، ترانه‌ی«غار حرا» هم روی ملودی «ممّد نبودی» که نوحه‌ای معروف است که پس از آزادی خرّمشهر در مسجد جامع این شهر خوانده شد، ساخته شده است.
داریوش شایگان وضعیّت فعلی فرهنگ جهان را« هویّت چهل تکّه‌ای» نام نهاده که به معنای به هم ریختن ِمرزهای فرهنگی و تسّلط ِگفتمان چندصدایی بر جهان امروز است. چه کسی فکر می کرد که آهنگ من درآوردی کویتی پور به عنوان یکی از آهنگهای آلبومی با دومیلیون فروش در جهان ارائه شود؟ من اگر جای کویتی پور بودم ادّعای حقّ مؤلّفی، چیزی می کردم تا به نوایی برسم. ولی دور از شوخی نحوه‌ی به شهرت رسیدن سامی یوسف و اقبال جوانان به او می‌تواند موضوع یک تحقیقی جدّی باشد. سهم ما به عنوان کاشف ارتباط ارگانیک بین«ممّد نبودی» و«غار حرا» هم محفوظ!
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر
لطفاً نظرتان همراه با انتخاب یک نام و رعایت اخلاق باشد.