چهارشنبه‌سوری


                    
در ایران باستان تقسیم‌بندی روزها بر اساس سی روز ماه بود نه روزهای هفته، پس چهارشنبه‌ای هم نبود تا چهارشنبه‌سوریی در کار باشد برای همین بسیاری منکر این شده‌اند که چنین جشنی پیش از ورود اسلام وجود داشته است ولی عدّه‌ای دیگر بر این باورند که ایرانیان جشن سوری را در یکی از روزهای پایان سال (و نه الزاماً چهارشنبه) با برافروختن آتش به پا می‌داشتند که پس از ورود اسلام و اینکه مسلمانان چهارشنبه را نحس می‌دانستند، هم برای حفظ سنّت خود و هم منافات نداشتن با آیین جدید، آن‌ را به چهارشنبه منتقل کرده‌اند که این دیدگاه به نظر معقولتر می‌آید.


در «عیون اخبار الرّضا» آمده که از دلیل استحباب روزه‌ی چهارشنبه‌ی دهه‌ی دوّم هر ماه از امام رضا پرسیده‌اند و ایشان دلیل آنرا خلق جهنّم در روز چهارشنبه دانسته‌ است و اینکه روزه‌ی این روز می‌تواند نحوست این روز را برطرف کند. از طرف دیگر یکی از مواقف روز قیامت، گذر انسان از پل صراط از فراز جهنّم است تا کسانی که گناه و ستم کرده‌اند به عاقبت اعمال خود گرفتار شوند و کسانی که منزّه و پاک بوده‌اند به سلامت رد شوند. یکی بودن روز خلق جهنّم با آتشی که شب چهارشنبه به پا می‌شود و گذر از آتش با عبور از صراط شاید تصادفی نباشد و گونه‌ای آرزوی رستگاری با گذشتن نمادین و موفّقیّت‌آمیز از آتش را نمایش دهد. سیاوشی که به تهمت سودابه گرفتار شد نیز در جهان اسطوره‌ای شاهنامه از آتش گذشت تا پاک بودن خود را ثابت کند.


آرزوی رستگاری از عذاب اخروی با گذر از آتش دنیایی از یک سو و درآمیختن سنّت قدیم و آیین نو که نمایانگر روح سازگار ایرانیست بسیار جالب می‌نماید که البتّه مناسبتی با آلودگیهای صوتی و انفجارهای خطرناک با ترقّه‌های وارداتی ندارد. چنانکه می‌بینید می‌توان به سادگی معنایی برای این سنّت دیرین یافت و به آن جان بخشید. وجه تحدّی‌ و تنزّه‌طلبانه‌ی آن نیز امسال معنای دیگری دارد، امیدوارم سیاوشان این سرزمین با رفتار بهنجار و معقول خود بهانه به دست دیگران ندهند بلکه تنها میل به پاکی و بیزاری از گناه خود را به رخ همه بکشند.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر

لطفاً نظرتان همراه با انتخاب یک نام و رعایت اخلاق باشد.