تاریخچه‌ی سبز -۱

درخشش ابدی ذهن پاک!

این تعبیر که ما ایرانیان حافظه‌ی تاریخی نداریم گویا از احمد شاملو باشد، امّا به گمان من و در این مدّتی که در عرصه‌ی اجتماع حضور داشته‌ام، به عنوان بیننده چیزهایی دیده‌ام یا به عنوان کنشگر اموری را تجربه کرده‌ام، این تعبیر کافی نیست، باید از میل مفرط ما به فراموشی سخن راند. فعلاً اطاله‌ی کلام ممکن است به درد دل یا گله و شکایت بدل شود که تمایل ندارم چنان شود ولی برای تدارک آن در حدّ استطاعت خویش شاید بد نباشد که نگاهی به پشت سر بیندازم. آخر سال معمولاً مروری بر یک سال گذشته می‌کنند ولی من از آنجا که در سالگرد خرداد ۸۸ چیزی ننوشتم ( و نوشتن دیگران هم- آن چنان که عادت ماست- به خاطره‌نویسی و نوستالژی و... گذشت) از شب واقعه می‌آغازم و لا‌به‌لای دیگر مطالب مروری کوتاه و سریع بر آنچه گذشت می‌کنم. اگر همه‌چیز را همگان دانند، پس – اگر نه همه- بیشتر حقایق را نیز همگان نوشته‌اند. در این دو ساله هرکس به چیزهایی مشخّص واکنش نشان داده و از کنار بعضی مسائل بی‌اعتنا گذشته است و من هم چنین بوده‌ام. صرف نظر از مشهورات – که یادآوری آنها هم لازم است- می‌کوشم آن چیزهایی را که بیشتر درخور توجّه دیدم یا احیاناً فقط اینجا پیرامون آنها نوشته شد، بازگویم یا احیاناً با تحلیلی نو همراه کنم. دیگر دوستان هم جا دارد اگر آنچه را که بیشتر لایق اعتنا دیدند یا فکر می‌کنند از چشم بقیّه دور مانده، مرور کنند.

شب واقعه

داستان از ساعت دو و چهل و یک دقیقه‌ی بامداد آغاز شد. تا آن هنگام اخبار آنلاین چند دقیقه از اعلام آخرین نتایج شمارش آرا در تلویزیون جلوتر بود ولی نتایج نهایی غیررسمی را در این ساعت دیدم که البتّه هیچ وقت از صداوسیما اعلام نشد تا میانه‌های روز. قضیّه  مشکوک بود، عکسی از آن صفحه- که مدام تازه می‌شد و از دست می‌رفت- گرفتم و گفتم کار تمام شد، آنچه می‌خواستند کردند. در نوشته‌های آن زمان روی یکی دو نکته بیشتر تکیه کردم و حالا با کمی درنگ نکته‌ی سوّمی هم به آن می‌افزایم.

۱- سرعت ارائه‌ی آخرین نتایج کاملاً غیر طبیعی بود. حتّی در انتخاباتی که آرا به شیوه‌ی غیردستی شمارش می‌شد نتایج به این زودی اعلام نمی‌شد. (اینجا را ملاحظه کنید که تازه ملاکش آمار رسمی است نه غیررسمی)

۲- البتّه هم احمدی‌نژاد و هم موسوی چه پیش و چه پس از فرایند انتخابات دم از پیروزی با درصدهایی مشخّص می‌زدند ولی نتیجه‌ی دقیق بیست و چهار میلیونی چیز دیگریست. تفاوت آرای کل غیررسمی با آرای رسمی –آن هم در حدّ چهارمیلیون- نشان می‌دهد که آنچه پیشاپیش معلوم بوده رأی بیست و دو رأی خاتمی به علاوه‌ی دو میلیون اضافی است( به جمله‌ی رکورد خاتمی شکست دقّت کنید) و آمار کل به دلایلی تغییر یافته است و گرنه با اضافه شدن چهار میلیون آرای احمدی‌‌نژاد هم- دستکم دو میلیون- اضافه می‌شد.

۳- درباره‌ی اینکه از ابتدا قرار بود که این نتایج اعلام شود و بعداً نتایج جدید جایگزین شد حدسهایی می‌زدم که با قیاس نتایج درست از کار درآمد. ابتدا توجّه کنید که در پاسخ به ایراد نامزدهای معترض درباره‌ی یکسان بودن درصد آرا در طول اعلام نتایج گفتند که از آنجا که آمار تمام صندوقها پس از شمارش بلافاصله مخابره می‌شد، درصد آرا تغییر نکرد ولی مثلاً اگر آرای کلّی یک شهر یا منطقه ابتدا محاسبه سپس گزارش می‌شد با توجّه به اختلاف فرضی آرا در شهرهای بزرگ و روستاها و ... ممکن بود آرا بالا و پایین شود ولی در این صورت درصد آرا تغییر نمی‌کند (اوّلین نتایج هم از تهران اعلام شد). حالا به نتایجی که به عنوان نمونه- با گرد کردن اعداد- از روند شمارش آرا برگزیده‌ام توجّه کنید:

اوّلین نمونه: آرای کل ۱۰ و آرای احمدی‌نژاد ۷ میلیون
دوّمین نمونه: آرای کل ۲۱ و آرای احمدی نژاد ۱۴ میلیون
سوّمین نمونه: آرای کل ۳۰  و آرای احمدی نژاد ۲۰ میلیون
آخرین نتایج رسمی: آرای کل: ۴۰ و احمدی‌نژاد ۲۴ میلیون
آخرین نتایج غیررسمی: آرای کل ۳۶ و احمدی‌نژاد ۲۴ میلیون

نسبت آرای احمدی‌نژاد به کلّ آرا در اعلام نتایج اوّلیه دو به سه است. اگر قرار به ادامه‌ی این روند- یا طبق اعلام نتایج آنگونه که دانشجو استدلال کرده بود یا طبق سناریوی نوشته‌شده‌ی که ادّعای معترضان بود- در برابر آرای بیست و چهار میلیونی احمدی‌نژاد، باید رقم سی و شش میلیون برای مجموع آرا قرار می‌گرفت نه چهل میلیون. این چهار میلیون اضافی از کجا آمده است؟

تنها تبیین واقع‌بینانه این است که اعلام نتایج تا ساعت هشت صبح طبق آنچه پیش‌بینی شده بود، پیش می‌رفت ولی اعتراض همزمان هر سه نامزد و نپذیرفتن آنان، باعث تأخیر چند ساعته در اعلام نتایج شد. آرای موسوی طبق سناریوی اوّلیّه باید ده میلیون و اندی می‌شد. چون از دوازده میلیون باقیمانده، یک میلیون و اندی- حدّاقل- باید به آرای باطله و دو نامزد دیگر اختصاص می‌یافت امّا با مصلحت‌سنجی و برای تخفیف یا مهار اعتراض موسوی و طرفدارانش، بی‌آنکه از آرای احمدی‌نژاد کم شود، سه میلیون به آرای موسوی اضافه شد، نیم میلیون به احمدی‌نژاد و نیم میلیون دیگر- که لازم بود تا آرای کل به چهل برسد و ادّعای بی‌سابقه بودن انتخابات کامل شود- بین سه گزینه‌ی دیگر پخش شد. ( جهش غیر عادی آرای موسوی را در دو مرحله‌ی پایانی اعلام نتایج اینجا ببینید)

برای یکی از رفقا در بخش نظرها یک وقتی، چیزی نوشتم که خیلی خوشحال شد. نوشتم که ایرانی‌جماعت دهق‌لق است، مثل آنطرف جهان و برای مثال، جریان ترور کندی نیست که آخرش معلوم نشود؛ حوادث اینجا پس از مدّتی این ور و آن ور درز می‌کند، قصّه‌ی شب انتخابات و بسیاری مسائل دیگر - از جمله اعلام آرای نهایی بیست دقیقه به سه صبح- نیز روزی معلوم می‌شود. این ایما به عنوان دست‌گرمی هم فعلاً از نتایج سحر بود.