از دمشق تا نطنز -۲

ضعف پدافندهوایی و قوّت رجزخوانی                                                   چهارشنبه ۱۷ تیر ۱۳۹۹

   

سه نکته پس از گذشت چند روز از حادثه‌ی نطنز:

یک. با گذشت چند روز و بررسی تصاویر محلّ انفجار، حمله‌ی موشکی با جنگنده کمابیش تقویت شده است. گذشته از وجود دو نقطه‌ی برخورد که یکی خارج از سوله‌ی منهدم‌ شده است و امکان ندارد با بمب درون سوله ایجاد شده باشد، انفجار از درون (بمب یا حمله‌ی سایبری) موجب پرتاب ضایعات به شکلی به بیرون می‌شد که تصویر آن را نشان نمی‌دهد. حمله با پهپادی که دو بمب سیصدکیلویی حمل کند هم ممکن نیست و امکان بردن بمبی با چنین وزنی درون ساختمان نیز دور از کمترین احتمال است ضمن اینکه نقطه‌ی انفجار خارج از ساختمان همچنان محلّ پرسش است. سخنان کمالوندی درباره‌ی ساختن ساختمان جدید با رعایت «ملاحظات پدافندی» و حضور فرماندهای پدافند ارتش در مجلس این گمان را تقویت می‌کند که حمله‌ی موشکی در کار بوده و نه انفجار بمب از درون.

دو. نطنز از محافظت‌شده‌ترین نقاط استراتژیک ایران است که با سه لایه سامانه‌ی موشکهای برد کوتاه، متوسّط و توپ ضدّهوایی محافظت می‌شود. در ضمن سامانه‌ی اس-۳۰۰ مستقر در اصفهان، آسمان نطنز را هم پوشش می‌دهد. ناتوانی این سیستم در تشخیص حمله‌ی هوایی بسیار جای درنگ دارد. واکنش کمابیش خونسردانه‌ی امریکا به دریافت اس-۳۰۰ ایران را مقایسه کنید به دریافت اس-۴۰۰ ترکیه که روابط این کشور را با امریکا دچار تنش کرد و ترکیه را در آستانه‌ی خروج از برنامه‌ی ساخت هواپیمای اف-۳۵ قرار داد. ساخت سامانه‌ی اس-۳۰۰ به اواخر دهه‌ی هفتاد میلادی برمی‌گردد و رادارش توانایی شناخت هواپیمای رادارگریز را ندارد. طبعاً رجزخوانی‌هایی مانند ساخت باور۳۷۳ هم شوخی بی‌مزّه‌ای بیش نیست که پیش و پس از استقرار آن در سوریه چیزی عوض نشده است. پرسش اوّل این است که چرا روسیه به ایران به جای اس-۳۰۰، اس-۴۰۰ نداد؟  و پرسش دوّم اینکه با توجّه به برد کوتاه این هواپیما، اسرائیل چگونه توانسته آن را به مرکز ایران برساند؟ برخاستن از یکی از کشورهای همسایه یا سوخت‌گیری هوایی شاید محتمل‌ترین جواب باشد.

سه. وقتی ایران به یمن سلاح می‌فرستد و به میدان نفتی عربستان حمله می‌کند باید منتظر پیامدش هم باشد. پیامد آن حمله گزارش دبیرکل سازمان ملل بود که برداشتن تحریم تسلیحاتی برجام را با امّا و اگر روبه‌رو کرده است. تنش جدید بین ایران و آژانس اتمی مورد دوّمی است که امکان کمترین جوابگویی را از ایران گرفته است. اقدام به جوابگویی نظامی به اسرائیل همانا و تمدید نامحدود صدور تسلیحات به ایران همان. اسرائیل با آگاهی از این موضوع اقدام به حمله کرده است که اگر ایران جواب ندهد، یک فایده دارد و اگر ایران بخواهد جواب بدهد،‌ فایده‌‌‌ی دیگر؛ بازی دو سر بُرد برای اسرائیل. ضمن اینکه زدن قلب استراتژیک صنایع هسته‌ای نشان می‌دهد که دیگر مراکز ایران تا چه آسیب‌پذیرند و در یک درگیری احتمالی بدون دریافت تسلیحات پیشرفته چه بر سر آنها می‌آید.

پ.ن: وقتی در خرداد ۹۸ فرمانده قرارگاه پدافند خاتم‌الانبیا فقط پس از یک‌سال عوض شد،‌ شایع شد که نفوذ هواپیماهای رادارگریز بدون اطلاع سیستم پدافند هوایی کشور باعث این تغییر زودهنگام بود. ظاهراً یوزپلنگان خارج از وطن برای مدّتها مشغول تست سیستم پدافندی ایران بوده‌اند و تمرینهای ابتدایی را در سوریه،‌ عراق و مرزهای ایران انجام دادند تا روز واقعه فرا برسد.