بسیار پیشتر از خلیج عربی نامیدن خلیج فارس، تلاشهایی مهم تر در عرب نامیدن دانشمندان ایرانی آغاز شده بود که متأسفانه باید اعتراف کرد که عملی آگاهانه و در محافل آکادمیک بوده است. انجام این عمل از طرف نخبگان عرب، زشتی آن را دوچندان میکند که واکنش مناسبی تاکنون از طرف ارگانهای دولتی نداشته است و آشکار است که افراد به تنهایی نمی توانند با این موج گسترده ی تبلیغات مقابله کنند. هم اکنون منطق ابن سینا در جهان غرب با نام منطق عربی تدریس می شود و مسائلی از این دست که قبلاً هم در مطلب « فلسفه‌ي عربي» به آن پرداختم.
سالها پیش همایشی به یاد زکریای رازی برگزار می شود که از دکتر مهدی محقّق هم برای شرکت در آن دعوت می شود. ایشان که می بیند که نام همایش« زکریای رازی طبیب عربی» است، پاسخی می‌دهد و شرط حضور خود را تغییر نام همایش می گذارد. ترجمه‌ی نامه را از جلد اوّل کتاب« محقّق‌نامه» که در بزرگداشت ایشان منتشر شده است، با هم می‌خوانیم.
21/7/1976
جناب استادعبدالحافظ حلمی محمد
پس از سلام و تشکر بابت دعوت این جانب به کنگره ی یادبود طبیب و فیلسوف اسلامی ابوبکر محمّد زکریای رازی؛ ولی با تأسف نمی توانم این دعوت را قبول نمایم مگر اینکه نام طبیب عربی به طبیب اسلامی تغییر یابد، زیرا رازی آنچنان که ابو ریحان بیرونی در رساله اش می گوید در ری زاده شد و اکثر عمرش را سپری کرد و همانجا درگذشت. به این مسأله خودش در کتاب« شکوک علی جالینوس» و جاهای مختلفی از کتاب «الحاوی» هم اشاره کرده است.محاضرات و بحث های فلسفی وی نیز در همان مکان بوده است، آنچنان که در کتاب«اعلام النبوّه» ابو حاتم رازی و کتابهای« طبّ منصوری» و « طبّ روحانی» هر دو از ابوصالح منصور بن اسحاق بن احمد بن اسد که والی ری در سالهای 290 تا296 بوده، آمده است؛ و اگر کسی گمان کند که که ری در بلاد عرب است و کسی که منسوب به آنجاست- یعنی رازی- عرب است، پس به کتابهای مقدسی و ابن حوقل وابن خردادبه و اصطخری و یاقوت وابی دلف و غیره مراجعه کند تا گذشته ی آنرا ببیند و یا به این مکان- که ما اکنون در حوالی آن ساکن هستیم- مراجعه کند تا حال ِآن را ببیند. شاید کسی فکر کند که اگر کسی کتابی به عربی نوشت، عرب است ولی این ادّعا را مؤلّفان کتابهای علم انساب مانند ابن اثیر و سمعانی تأیید نمی کنند و هم اکنون هم ما به کسانی که به زبانهای انگلیسی یا فرانسه کتاب بنویسند، انگلیسی یا فرانسوی نمی گوییم، بلکه کسانی که در آن مکانها به دنیا آمده و بزرگ شده اند[ را به این صفات می نامیم]. اگر کسی بگوید که صفت اسلامی شامل غیرمسلمانانی که در جهان اسلام زیسته اند و به نشر علوم اهتمام داشته اند نمی شود، پس به کتاب ملل و نحل شهرستانی مراجعه کند که ثابت بن قرّه ی صابی[ از صابئین] و حنین بن اسحاق مسیحی را همراه با دانشمندان مسلمان آورده است.
درپایان امیدوارم که به این نامه ترتیب اثر دهید زیرا می دانم که شما در پی احیای میراث دانش اسلامی هستید که عرب و عجم و ترک و دیلم در نشر آن سهم داشته اند و حقّ شایسته‌تر است که پیروی شود.
ارادتمند
مهدی محقّق
صد البتّه به نامه ی ایشان ترتیب اثر داده نشد و کنگره با همان نام برگزار شد و ایشان هم به آنجا نرفت و این روال سالهاست که ادامه دارد و دایرةالمعارفهایی آنجا چاپ می شود با نام میراث عربی که بیشتر ادیبان و متفکرانش را غیر عربها از ایرانیان گرفته تا ساکنان آندلس و... تشکیل می‌دهند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر
لطفاً نظرتان همراه با انتخاب یک نام و رعایت اخلاق باشد.