همه‌پرسی مجدّد قانون اساسی؟

            

سخنان آیت‌الله مؤمن را شاید دیده یا خوانده باشید (اینجا) ایشان روند انتخاب سیّدعلی خامنه‌ای به رهبری را توضیح داده است و در آن به اموری اشاره کرده که ظاهراً می‌تواند برخی شبهه‌ها را پیرامون انتخاب رهبر دوّم برطرف کند. اینجایادداشتی خواندم که دست روی نکته‌ی از دیده پنهان‌مانده‌ای گذاشته است که آنرا مجدّداً تحریر می‌کنم.

یکی از ایرادها به انتخاب رهبر فعلی این بود که در زمان انتخاب وی هنوز قانون اساسی قبلی پابرجا بود و طبق آن قانون حتماً می‌باید کسی که صلاحیّت افتاء و مرجعیّت دارد، به رهبری انتخاب می‌شد نه جز آن، پس انتخاب وی پیش از تغییر قانون اساسی سابق به رهبری درست نبوده است. مؤمن توضیح داد که چند ماه پس از انتخاب سیّدعلی خامنه‌ای به رهبری، دوباره مجلس خبرگان تشکیل شد و این بار طبق قانون جدید رأی‌گیری کردیم و ایشان رأی بیشتری هم آورد. امّا اینجا یک مشکل پیش می‌آید، قانون اساسی فعلی باید به فرمان یک رهبر قانونی به همه‌پرسی نهاده می‌شد، آیت‌الله خمینی که فوت کرده بود و سیّدعلی خامنه‌ای هم که طبق قانون قبلی نباید رهبر می‌شد پس اجازه‌ی صدور فرمان همه‌پرسی قانون اساسی را نداشت، در نتیجه نه قانون اساسی فعلی معتبر است و نه رهبری که طبق این قانون جدید انتخاب شده است. شاید به نظر عجیب برسد ولی اگر جوابی برای این اشکال پیدا نشود، پس از گذشت دو دهه باید گفت که هنوز آن قانون اساسی قبلی معتبر است چون طیّ یک روند قانونی کنار گذاشته نشده است.

خوب پس اگر قرار باشد کار به روال برگردد باید چه کرد؟ ابتدا باید رهبری بر اساس آن قانون سابق انتخاب کرد که مجلس خبرگان یقیناً سیّدعلی خامنه‌ای را- حالا که عدّه‌ای از او تقلید می‌کنند- انتخاب می‌کند ولی اگر قرار باشد قانون اساسی فعلی- یا هر قانون اساسی دیگر- حکم‌فرما شود، باید یک همه‌پرسی مجدّد برگزار شود و گرنه باید به ساختار سیاسی گذشته برگشت.

با توجّه به اینکه یکی از خواسته‌های بخش بزرگی از معترضان سبز، تغییر قانون اساسی برای بازگرداندن قدرت تصمیم‌گیری مردم به آنهاست، می‌توان با طرح این مسأله، روی آن کار کرد. البتّه اگر کسی بگوید مگر روی همان اشکال سابق (انتخاب نادرست رهبر دوّم) تأکید شد که حالا روی این یکی بشود، من جوابی ندارم ولی اوضاع اجتماعی فعلی هم با بیست سال گذشته تفاوت می‌کند؛ به هرحال این مسأله‌ایست که بهتر است هرچه زودتر روشن شود، یا باید جوابی قانع‌کننده برای آن یافت یا به یکی از مطالبات سبز بدل شود.